Geschiedenis

Rozenburg bestaat al zo’n 425 jaar en is van oorsprong protestants.
In 1586 wordt het eiland Rozenburg  gevormd door drie “eilanden of platen” van west - naar oost- Rozenburg, Blankenburg en Ruygeplaat genoemd, waar nog maar weinig mensen woonden.
Te weinig om een eigen kerkgebouw of zelfs een eigen predikant te kunnen onderhouden.
De bewoners gaan in het nabij gelegen Zwartewaal naar de kerk.

De eerste kerkdiensten
Vanaf 1644 komt de predikant van Zwartewaal ds. Johannes Pythius over om op Rozenburg de geestelijke verzorging ter hand te nemen en om voor te gaan in de kerkdiensten.
Het meest waarschijnlijk is, dat dit plaatsvond in de boerderij, die later de naam Oud Rozenburg zou krijgen. Deze boerderij bevond zich tegen en op de dijk recht tegenover Zwartewaal.
De boerenschuur of dorsvloer van Oud Rozenburg, waarvan Leendert Engelen de eigenaar was , werd dus de eerste kerk van het eiland, waar de eilanders vele jaren bijeen kwamen onder het gehoor van  ds.Pythius. In 1657 werd hij te oud voor de wekelijkse roeitochten van Zwartewaal naar de overkant.
In 1657 richtte men een verzoekschrift aan de Staten van Holland om een toelage voor een jaarlijks traktement voor een vaste predikant, hetgeen positief werd beantwoord, waardoor in dat jaar ds.  Johannes van Schoonhoven kon worden beroepen.
Vervolgens ging in 1658 een verzoek naar de Staten van Holland om financiën voor de bouw van een kerk. Het verzoek werd gehonoreerd.
Bij de kerk kwam een pastorie en een school, de woning voor de schoolmeester met de daaraan verbonden lokaliteit voor het geven van onderwijs. De totale bouwkosten bedroegen f. 5.564,60, een kolossaal bedrag voor die tijd.
In 1659 werd de kerk ingewijd in de woonkern Blankenburg op het eiland Rozenburg, waardoor de “eilanders”hun eigen kerk ontvingen.
Door de steeds toenemende bevolking werd de kerk enige malen uitgebreid en bepaalde zo’n  275 jaar het aanzicht van Blankenburg.
De kerk, ook wel Zuiderkerk genoemd, raakte echter steeds meer in verval en door de toenemende belangstelling ontstond er te weinig plaatsruimte.
In de zomer van 1936 werd de kerk afgebroken. De kerktoren, eigendom van de Gemeente Rozenburg, beheerste daarna nog 15 jaar het beeld van Blankenburg en werd in 1951 gesloopt.
Blankenburg werd in 1965 van de kaart geveegd door de industriële ontwikkeling.

Bouw nieuwe kerk
Omdat het niet meer verantwoord was de oude kerk te restaureren gingen er stemmen op om te komen tot nieuwbouw. Omdat de tijd steeds slechter werd door de crisis drongen veel gemeenteleden aan op spoedige bouw van een nieuwe kerk. De bouw werd gegund aan de Firma L. van der Hoek en Zonen te Brielle voor f. 39.750,-  Het plan om de nieuwe kerk te bouwen op de plaats waar de oude kerk stond bleek niet meer mogelijk, omdat per 1 mei 1935 een nieuwe bouwverordening in werking was getreden.
In een spoedvergadering werd door Kerkvoogden en Notabelen besloten tot aankoop van een perceel grond, gelegen aan de splitsing Binnendijk en Tienmorgschendijk, nu Kerkweg genoemd, waardoor de nieuwe kerk meer naar het centrum van Rozenburg werd verplaatst
Op 17 juni 1935 kon met de bouw van de nieuwe kerk worden begonnen.
Op dinsdag 17 december 1935, om 18.30 uur vond onder overweldigende belangstelling de inwijdingsdienst plaats, onder leiding van de plaatselijke predikant ds. W.E.M. Hoekzema waarbij het nieuwe kerkgebouw de naam Immanuëlkerk ontving.

Van  Samen op Weg naar Protestantse Gemeente
In 1975 komt er beweging in een intensievere samenwerking tussen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk, die uiteindelijk leidde tot de federatie overeenkomst  en het ontstaan van  de Samen op Weg-gemeente.
De in de 19e eeuw ontstane Gereformeerde Kerk van Rozenburg kwam voort uit verschillende afscheidingen van de Hervormde Gemeente. Na gedurende een aantal jaren in verschillende gebouwen diensten te hebben gehouden, viel in 1889 het besluit een kerk te bouwen aan de Laan, de huidige Koninginnelaan. Het gebouw deed tot december 1936 dienst.
In het voorjaar van datzelfde jaar 1936 werd besloten een nieuwe kerk te bouwen waarmee op 9 mei 1936 werd begonnen. De bijzondere constructie volgens het bouwsysteem van gegoten betonnen spanten werd voor het eerst in Nederland in deze kerk toegepast.
Er bestond veel belangstelling van deskundigen voor dit unieke systeem.
Op donderdag 17 december 1936 vond de ingebruikneming plaats onder leiding van ds. D.G.A.Brouwer. In 1975 kreeg de kerk de naam “Ontmoetingskerk”.
Het op 1 juni 1985 in gebruik genomen Van den Heuvel orgel werd verkocht aan de Hervormde Gemeente van Wekerom. De Ontmoetingskerk werd op 17 september 2006 voor de kerkelijke
activiteiten gesloten en kreeg in 2007 de bestemming als Muziektheater De Ontmoeting.
In haar huidige vorm is de Protestantse Gemeente ontstaan uit de vereniging van de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk ter plaatse. De feestelijke kerkdienst vanwege de totstandkoming vond plaats op zondag 1 januari 2006 in de Immanuëlkerk.
In de laatste jaren is de diversiteit in de gemeente toegenomen. Beide gemeenten kunnen naar de terminologie van de 20e eeuw als midden-orthodox worden aangeduid. Binnen de Protestantse Gemeente is er van oorsprong een traditioneel “midden”. Daarnaast is er bij een deel van de gemeente aandacht gekomen voor de waarde van het Oude Testament, gestimuleerd door aandacht binnen het leerhuis. Bovendien is de opkomst van de Evangelische Beweging binnen de gemeente ook merkbaar. Het is niet eenvoudig  deze diversiteit binnen de gemeente onder één noemer te brengen. Wellicht biedt “open confessioneel” de aanduiding die er het dichtst bij is.
        
 A.C. Groeneveld